Shabakadda caalamiga ah ee IPI waxay cambaaraynaysaa xarigga sharci darrada ah ee lagu hayo weriye Maxamed Ibraahim Cismaan Bulbul ee Soomaaliya, waxayna mar kale ugu baaqaysaa maamullada inay ka fogaadaan beegsiga suxufiyiinta si ay shaqadooda u wataan.
17-kii Agoosto, saraakiil dhar cad ah oo ka tirsan nabadsugidda ayaa xiray oo xiray Bulbul xilli uu dhiganayay fasal jaamacadeed, magaalada Muqdisho ee caasimadda Soomaaliya. Bulbul waxa uu la shaqeeyaa Telefishanka sida gaarka ah loo leeyahay, Kaab TV, isagoo ah tafatire, sidoo kale waa xoghayaha warfaafinta iyo xuquuqul insaanka ee Ururka Suxufiyiinta Soomaaliyeed (SJS).
Xariga Bulbul ayaa daba socotay warbixin uu daabacay 16-kii August oo ku saabsan in qaar ka mid ah saraakiisha sarsare ee booliiska Soomaaliya ay si khaldan u isticmaaleen dhaqaalahaas oo qayb ka ah mashruuc ay ku taageerayaan ciidamada Midowga Yurub ee ka howlgala Soomaaliya (EUCAP Somalia). Bulbul waa loo diiday in uu la kulmo qoyskiisa iyo qareenka sharciga ah taas oo jabinaysa dastuurka Soomaaliya.
Marka laga soo tago xarigga aan sharciga ahayn, ciidamada ammaanka ee dawladu waxay la wareegeen Bulbul telefoonadiisa markii la xidhay. SJS waxa kale oo ay iftiimisay in qoyska Bulbul laga soo wacay nambarkiisa iyaga oo codsanaya in lacag lagu wareejiyo. Kormeerka SJS ee dhaqdhaqaaqa internetka ee Bulbul waxay u muuqatay inay muujinayso inuu internetka ku jiray Agoosto 22. SJS waxay ka digtay in agabkiisa telefoonada si sharci darro ah loo jabsaday taasoo xadgudub ku ah xuquuqda gaarka ah ee saxafiga iyo ilaalinta ilaha macluumaadka. Bulbul markii ugu dambaysay ee uu maxkamadda horyimaado waxay ahayd Agoosto 29.
“Waxaan aad uga walaacsanahay xaaladda saaxiibkeen Maxamed Ibraahim Bulbul. Waxa lagu hayay meel qarsoodi ah tan iyo 17kii Agoosto. Qareenadiisa iyo qoyskiisa ayaa loo diiday inay booqdaan. Waxa uu hor iman doonaa maxkamadda isaga oo aan xitaa gacan qareenadiisu siin, qoyskiisuna aanay kaalmayn.’’ Abdalle Ahmed Mumin, xoghayaha guud ee SJS ayaa u sheegay IPI. “Waxaan si adag u cambaareyneynaa xadgudubyada xuquuqda saaxiibkayaga oo ay ku jiraan jirdilka, xarig aan sabab lahayn iyo si qarsoodi ah, iyo ku xadgudubka asturnaanta dhijitaalka ah.”
IPI waxay cambaaraynaysaa xadhiga sharci darada ah ee Bulbul, oo ay ku jiraan ku xad-gudubka xogtiisa gaarka ah iyo sirta ilo wareedkiisa.
‘’Booliska waxaa ku waajib ah in ay ixtiraamaan oo ay horumariyaan xuquuqaha aasaasiga ah oo ay ku jiraan xorriyadda saxaafadda iyo xorriyadda hadalka. Marka la eego, ixtiraam la’aantan qaawan ee joogtada ah ee lagu hayo xuquuqda Bulbul saxafiyad ahaan waa in la joojiyaa”, ayuu yidhi madaxa u doodaha IPI Africa Nompilo Simanje. “Maamulka Soomaaliya waa in aysan cadaadis saarin saxafiyiinta in ay soo bandhigaan oo ay ka hadlaan musuqmaasuqa. Saxaafadda xasaasiga ah waxay door muhiim ah ka ciyaartaa kobcinta hufnaanta, maamulka la xisaabtanka, iyo dimoqraadiyada.”