Daadad iyo dhul go’ ka dhacay dalka Tanzania oo ay sababeen roobab lixaad leh ayaa dilay 155 qof, 236 kalena waa ay ku dhaawacmeen, sida uu sheegay ra’iisul wasaaraha dalkaasi, iyadoo roobab xooggan ay ka da’ayaan guud ahaan Bariga Afrika.
Ra’iisul Wasaare Kassim Majaliwa ayaa baarlamaanka u sheegay in cimilada El Nino ay uga sii dartay xilli roobaadka socda, taasoo sababtay fatahaadda iyo burburka waddooyinka, buundooyinka iyo waddooyinka tareenada.
“Roobabka culus ee El Nino, oo ay weheliyaan dabaylo xooggan, daadad iyo dhul go’ay qaybo kala duwan oo dalka ah, ayaa sababay khasaare weyn,” Majaliwa ayaa u sheegay baarlamaanka Khamiistii.
El Nino waa qaab cimilo oo si dabiici ah u dhacda sida caadiga ah ee la xidhiidha kulaylka sii kordhaya ee adduunka oo dhan, iyo sidoo kale abaaro iyo roobab culus.
Dhibaatooyinka ba’an ee roobabku waxay ahaayeen “inta ugu badan waxaa sabab u ah xaalufka deegaanka”, Majaliwa ayaa intaas ku daray, isagoo ku eedeeyay xaalufinta dhirta, dhaqamada beeralayda ee aan sii jiri karin sida “dil iyo gubasho” beeraha iyo daaqsinta xoolaha oo aan nidaamsaneyn.
14-kii Abriil, dowladdu waxay sheegtay in guud ahaan 58 qof oo ay ku jiraan carruur ay ku dhinteen roobab iyo daadad tan iyo bilowgii bishan.
Gobolka Bariga Afrika ayaa waxaa ka da’ay roobab ka badan kuwii hore ee lagu jiray xilliyada roobabka, iyadoo sidoo kale fatahaaduhu ay ka dhaceen dalalka Burundi iyo Kenya ee dariska la ah.
Kenya, 35 qof ayaa la sheegay in ay ku dhinteen isniintii, waxaana la filayaa in tiradu ay sii korodho, maadaama ay weli dalka oo dhan ka socdaan fatahaadaha.
Qeybo ka mid ah magaalada caasimadda ah ee Nairobi, ayaa maalintii Khamiista ku haray biyaha hoostooda, waxaana dadka Kenyaanka ah looga digay inay feejignaadaan, iyadoo la saadaalinayo in roobab xooggan ay ka da’i doonaan dalka maalmaha soo socda.
Xaafadda Mathare ee caasimadda, ugu yaraan afar meyd ah ayaa laga soo saaray guryihii daadku qaaday Arbacadii. Warbaahinta gudaha ayaa sheegtay in meydad hor leh laga soo saaray wabiga Mathare.
Madaxweynaha Kenya William Ruto ayaa khamiistii shir guddoominayay kulan ay yeesheen hay’ado badan oo looga hortagayo fatahaadaha, waxaana uu faray Adeegga Dhallinyarada Qaranka inay bixiyaan dhul loogu talagalay dadka ku nool deegaannada ay fatahaaduhu saameeyeen.
Madaxweyne ku xigeenka dalka Rigathi Gachagua oo shir jaraa’id qabtay ayaa sheegay in dadka ay saameeyeen fatahaaduhu ay siin doonaan cunto iyo alaabo kale, halka kuwa ku nool meelaha aadka u nugul la rari doono.
Burundi, ku dhawaad 96,000 oo qof ayaa ku barokacay roobab aan kala joogsi lahayn oo bilo socday, Qaramada Midoobay iyo dowladdu waxay sheegeen horaantii bishan.
Xafiiska Qaramada Midoobay ee isku xirka arrimaha bini’aadantinimada (OCHA) ayaa warbixin cusub oo toddobaadkan ah ku sheegtay in Soomaaliya, roobabka Gu’ga (laga bilaabo Abriil ilaa Juun) ay sii kordhayaan, iyadoo daadad xooggan la soo sheegay tan iyo 19-kii Abriil.
Uganda ayaa sidoo kale waxaa ka dhacay duufaano waaweyn oo sababay in jiinka wabiga ay dilaacaan, iyadoo la xaqiijiyay labo dhimasho iyo dhaawac dhowr boqol oo tuulo ah.